อาชีพ ลูกจ้างกับเจ้าของกิจการ*

อาชีพลูกจ้างกับอาชีพเจ้าของกิจการนี้มีความแตกต่างกันโดยสิ้นเชิง ลูกจ้างทำงานให้กับนายจ้างหรือเจ้าของกิจการนั่นเอง ตามความต้องการของเขา แลกกับเงินที่ได้โดยสร้างความพอใจให้นายจ้าง แต่อาชีพลูกจ้างก็ถือว่ามีเกียรติเช่นกัน โดยเฉพาะลูกจ้างที่เป็นผู้จัดการมีออาชีพ จะภาคภูมิใจที่ทำให้ธุรกิจเจริญเติบโต แม้ว่าจะเป็นธุรกิจของคนอื่นก็ตาม แต่เขาเจริญเติบโตได้เพราะฝีมือของเรา มีเจ้าของกิจการเป็นจำนวนมากที่ก่อนทำกิจการของตนเองได้เคยเป็นลูกจ้างมาก่อน

การเป็นลูกจ้างทำให้เรียนรู้การทำงานมีประสบการณ์เพียงพอที่จะแก้ไขปัญหาในการทำธุรกิจของตนเอง มีโอกาสปฎิบัติจริง ส่วนคนที่เป็นนักศึกษาเรียนจบมาใหม่ทำธุรกิจของตนเอง เทียบกับคนที่เคยเป็นลูกจ้างมาก่อนแล้วมาทำธุรกิจคนที่เป็นลูกจ้างมาก่อนย่อมได้เปรียบมากกว่า เพราะได้เพิ่มพูนความรู้ให้เติบโดตมากขึ้นแต่อย่างไรก็ตาม เมื่อเปรียบเทียบอาชีพลูกจ้าง กับอาชีพเจ้าของธุรกิจแล้ว ย่อมมีข้อดีข้อเสียด้วยกันทั้งคู่ ดังจะกล่าวต่อไป

ข้อดีของการเป็นลูกจ้าง

1. อาชีพรับจ้าง เป็นอาชีพมั่นคง ที่มีเงินได้เป็นประจำทุกเดือน พอสิ้นเดือนท่านจะมีเงินเป็นค่าขนมลูก ค่าใช้จ่ายทางบ้าน ค่าน้ำมันรถยนต์ และรายจ่ายอื่นๆ ที่จำเป็น

2. รายได้ของท่านสามารถสะสมเป้นเงินออมในรูปตัวเงิน ฝากธนาคาร หรือในรูปผ่อนบ้าน ผ่อนรถยนต์ สิ้นปียังได้เงินเดือนขึ้นหรือได้รับโบนัสประจำปี หรือบริษัทมีกำไรก็นำมาแจกพนักงาน

3. อาชีพรับจ้างมีความสบายไปอีกแบบ ตื่นเช้าแต่งตัวโก้ ออกจากบ้าน เข้าที่ทำงานที่เป็นอาคารใหญ่โตหลายชั้น ติดแรแบบสบาย มีคนทำความสะอาดเรียบร้อย นั่งประจำอยู่โต๊ะทำงานวันละ 8 ชั่วโมง ในสัปดาห์หนึ่งก็ทำงาน 5 วัน มีวันหยุด เสาร์ และอาทิตย์ หลังเลิกงานก็วางทุกอย่างไว้ที่ทำงานไม่ต้องนำกลับไปทำต่อที่บ้าน มีเวลาว่างพักผ่อนเป็นของตนเอง

4. ในแต่ละปีจะมีวันหยุดเทศกาลต่างๆ วันหยุดพักประจำปี หรือวันพักร้อน โดยจ่ายเงินให้ไม่ต้องไปทำงาน เวลาเจ็บป่วยได้รับการช่วยเหลือค่ารักษาพยาบาล

5. การเป็นลูกจ้าง ถึงแม้จะไม่ได้เป็นเจ้างของ แต่ต้องมีการรับผิดชอบมาก ทำงานหนัก ให้ธุรกิจนายจ้างเจริญเติบโต สิ่งที่ลูกจ้างได้รับคือความมีน้ำใจ และมีโอกาสได้แสดงความสามารถ สิ่งตอบแทนที่นายจ้างให้ท่านคือความไว้วางใจ ตอบแทนด้วยการเลื่อนตำแหน่งหน้าที่ให้รับผิดชอบสูงขึ้น ให้เงินเดือนสูงขึ้น มีรถประจำตำแหน่ง เป็นที่นับหน้าถือตาของนายจ้างและเพื่อนร่วมงาน

การเป็นลูกจ้างมีข้อเสียเหมือนกัน

การทำงานแม้ว่าจะสบายในระดับหนึ่ง มีรายได้ประจำ มีความภูมิใจที่ทำให้ธุรกิจของเขาเจริญเติบโตด้วยการใช้ความสามารถสูง ทำงานหนึ่ง รับผิดชอบสูงจนธุรกิจของเขาก้าวมาได้ถึงขั้นนี้ ถ้าคนคิดมากหน่อยจะเกิดความรู้สึกว่าสิ่งที่เราทำเกือบตายนั้นไม่ได้เป็นของเรา แต่ถ้ามีความพอใจในสิ่งที่เขาตอบแทนให้แล้วมีความสุขไปอีกอย่าง

การทำงานเป็นลูกจ้างนั้น ขึ้นอยู่กับความพอใจของนายจ้าง แม้ตัวท่านจะทำงานหนักทุ่มเทเวลาให้กับการทำงานอย่างมาก แต่ทำงานไปอาจมองไม่เห็นอนาคตข้างหน้า ถ้ามีตำแหน่งสูงขึ้นอาจไม่ได้รับการพิจารณาให้ดำรงตำแหน่งนั้น เมื่อยังมีญาติของเขาคอยอยู่ และในภาวะที่เศรษฐกิจตกต่ำ บริษัทมีนโยบายลดคนงาน หรืออาจจะต้องหยุดกิจการชั่วคราว ความไม่มั่นคงเหล่านี้ก็จะตกกับคนงาน

แม้แต่ลูกจ้างรัฐบาล ที่เห็นว่าเป็นงานที่มั่นคง มีเกียรติ ก็มีหลักการบริหารคล้ายคลึงกับเอกชนตรงที่ว่า บางครั้งผู้บริหารไม่มีความยุติธรรม แม้ท่านจะเป็นคนขยัน ทำงานดี รับผิดชอบสูงมีผลงานมาก แต่คนแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งสูงขึ้น บางครั้งขึ้นอยู่กับความพอใจของผู้เป็นหัวหน้าหรือขึ้นอยู่กับพรรคพวกเดียวกัน หรือมีการเมืองขอมา ทำให้ผู้ทำงานหมดกำลังใจ นอกจากนี้แม้ทำงานเก่ง ได้ผลแต่ไม่ได้ทำความพอใจให้ผู้บังคับบัญชาก็อาจเขย่าความมั่นคงของท่านได้เช่นกัน

ข้อดีของการเป็นเจ้าของธุรกิจ

คนเรามีความคิดแตกต่างกัน บ้างก็พอใจที่จะเป็นลูกจ้าง บ้างก็อยากเป็นเจ้านายตัวเอง บ้างก็อยากเป็นเจ้าของกิจการ ต่อไปนี้จะพูดถึงการทำธุรกิจเป็นของตนเองจะได้อะไรบ้าง

1. คนที่ทำธุรกิจเป็นของตนเอง มักจะมีความเชื่อว่า ธุรกิจของเราเอง แม้ว่าเราจะเริ่มจากเล็ก ๆ ก็ยังมีความภูมิใจ ได้ทำสิ่งที่ตนชอบ ถูกกับนิสัยและรักงานด้านนี้เท่ากับเป็นพลังให้เราต้องทำและขยายให้ใหญ่โตขึ้นให้ได้ เกิดความมั่นคงได้โดยไม่ต้องรอรับเงินเดือน

2. คนมีธุรกิจเป็นของตนเองนั้น มีความอิสระ พึ่งตนเอง โดยอาศัยความสามารถของตน ยืนอยู่บนขาของตนเอง และไม่ต้องฟังคำสั่งใคร เวลาไหนที่เราอยากได้เงินมากเราก็ยินดีทำงานหนักอย่างสุดกำลัง แต่ถ้าเวลาไหนจังหวะยังไม่อำนวยก็ค่อย ๆ ทำไป

3. ท่านมีโอกาสได้ค้นหาสิ่งใหม่ ๆ ที่ผู้อื่นมองไม่เห็น แต่เรามองเห็นแล้วนำมาใช้

4. การมีธุรกิจของตนเองนี้เป็นงานที่ท้าท่ายใช้ความคิดตลอดเวลา สามารถออกคำสั่งเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงเพื่อให้ได้มายังสิ่งที่ยากทำ ไม่มีความเบื่อหน่าย

5. ท่านสร้างธุรกิจที่เป็นทรัพย์สินเหล่านี้ให้ตัวท่านเอง และทิ้งไว้ให้กับลูกหลานซึ่งลูกหลาน จะต้องสืบทอดเตจนารมย์ของท่านต่อไป และธุรกิจของท่านจะช่วยให้คนที่ร่วมงานกับท่านได้มีงานทำด้วย

ข้อเสียของการทำธุรกิจเอง

1. ท่านภูมิใจในความสำเร็จที่ท่านทำธุรกิจเป็นของตนเอง แต่ก่อนสิ่งที่ท่านจะได้มานั้นท่านต้องยอมลำบาก แต่ความลำบากน้นท่านถือว่าเป็นสิ่งที่ท้าทายความสามารถของเรา ท่านก็ต้องต่อสู้ โดยเฉพาะในระยะแรกที่ก่อตั้งธุรกิจต้องอดทนต่อสู้อย่างมาก ทำงานหนัก ความสบายที่สามารถนอนหัวค่ำตื่นสาย ทำงานวันละ 8 ชั่วโมง มีวันหยุดสุดสัปดาห์พาคราอบครัวไปเที่ยวนั้น ตัดทิ้งไปได้ ท่านต้องทำงานวันละ 14 ชั่วโมง เลิกงานแล้วต้องหอบงานเอากลับไปคิดต่อที่บ้าน บางครั้งการนอนก็ไม่เป็นสุข ต้องกลับไปครุ่นคิดทำงานแก้ปัญหา

2. ต้องมีทุนทำธุรกิจ ทุนนี้เกิดจากการเก็บหอมรอมริบเอาไว้ก็ต้องนำมาใช้ในการลงทุนครั้งนี้ ถ้าท่านตัดสินใจลงทุนไม่ถูกต้องก็ต้องสูญเสียเงินทองทั้งหมดที่ลงไป

3. การเริ่มธุรกิจในระยะแรก พูดได้ว่ายังไม่มีรายได้ที่แน่นอน ซ้ำยังขาดทุนอีกด้วย ซึ่งต่างจากคนที่เป็นลูกจ้างจะได้รายได้แน่นอนทุกเดือน สำหรับการทำธุรกิจเอง นอกจากรายได้ไม่แน่นอนแล้ว ในเวลา 3-5 ปี ยังต้องขาดทุนอีกด้วย ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับประเภทของธุรกิจ

4. ตามที่ท่านเคยคิดว่าภูมิใจ แต่การทำธุรกิจเป็นอาชีพอิสระ ไม่มีเจ้านายคอยยืนบังคับบัญชา ยืนอยู่บนขาของตนเอง แต่ท่านลืมไปว่าลูกค้านี่แหละคือเจ้านายของท่าน และผู้ที่ท่านผูกพันในการทำธุรกิจ เช่นผู้ที่ส่งวัตถุดับ อะไหล่ หรือบริการต่าง ๆ ก็เป็นนายอีกคนที่ท่านต้องยอม

5. ถึงแม้ว่าขณะที่ธุรกิจกำลังดำเนินในระยะแรกนั้น แม้ว่าจะไปได้บ้าง หรือแม้ว่าจะต้องกำลังเผชิญศึกหนัก ตัวผู้ประกอบการจะขะมักเขม้นคิดหนัก ไม่มีเวลาให้กับเพื่อนและครอบครัว ทำงานแข่งกับเวลา ต่อสู้กับสิ่งต่าง ๆ ที่ไม่ได้คาดคิด กำลังอยู่ครึ่ง ๆ กลาง ๆ จะถอนตัวก็ไม่ได้ จำใจต้องต่อสู้ต่อไป หวังเพียงให้ธุรกิจรอดก่อน แล้วค่อยหาควาสุขใส่ตัวในภายหลัง

ท่านคงได้เห็นข้อได้เปรียบเสียเปรียบในการเป็นเจ้าของธุรกิจหรือการเป็นลูกจ้างแล้ว ท่านคงพอนึกภาพออกบ้างแล้ว และได้ข้อคิดเห็นต่าง ๆ ของการเป็นเจ้าของธุรกิจและการเป็นลูกจ้าง
--กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม--
-พห-