ผ้าบาติก

อุปกรณ์ที่ใช้ในการทำ ผ้า ( ควรเป็นผ้าสีพื้นที่ทอจากใยธรรมชาติ ) สี ( เป็นสีย้อมเย็น จะมีลักษณะเป็นผง ) โซเดียมซิลิเกต เป็นตัวเคลือบไม่ให้สีตก เทียนบาติก ชานติ้ง ใช้เขียนเทียนให้เกิดลายเส้นบนผ้า ภาพหรือลายที่จะทำ เลือกตามต้องการ กล่องพลาสติก พู่กัน สำหรับผสมสี เฟรมหรือกรอบ ใช้ขึงผ้า ตามขนาดชิ้นงาน หม้อ สำหรับต้มเทียนออกจากผ้า กระดาษทิชชู สำหรับซับน้ำเทียน หรือซับสี อุปกรณ์ประกอบอื่น ๆ เช่น เตาไฟ เครื่องเขียน กระดาษลอกลาย วิธีการทำผ้าบาติก ขั้นที่ 1 เขียนลายลงบนผ้า เขียนลวดลาย หรือภาพที่ต้องการ ลงบนผ้า ที่เตรียมไว้ ขั้นที่ 2 ขึงผ้ากับเฟรม โดยใช้น้ำเทียนที่ตั้งไฟจนละลาย มาทาบนเฟรมแล้วนำผ้ามาวางขึงบนเฟรมให้ตึง น้ำเทียนจะเป็นตัวจับผ้ากับเฟรม ขูดผ้าบริเวณขอบเฟรมด้วยเหรียญ หรือด้ามช้อน เพื่อให้ผ้าจับกับเฟรมแน่นขึ้น ขั้นที่ 3 เขียนเทียน ต้มเทียนให้ละลาย จู่มชานติ้งในน้ำเทียน ให้ชานติ้งร้อน แล้วลองเขียนเทียนบนเศษผ้า ( อย่าให้น้ำเทียนร้อนจนเกินไป ให้สังเกตง่าย ๆ คือ ถ้าเขียนบนผ้า แล้วเกิดฟองบนผ้าแสดงว่าน้ำเทียนร้อนเกินไป หรือถ้าน้ำเทียนร้อนไม่ได้ที่ เวลาเขียนบนผ้าเทียนจะร่อน น้ำเทียนจะไม่ทะลุลงไปถึงข้างล่าง ทั้ง 2 กรณีนี้ จะทำให้สีที่ระบายวิ่งเข้าหากัน ) เขียนเทียนตามลายที่ร่างไว้ ควรถือกระดาษทิชชูไว้รอง เพื่อป้องกันการหยดของน้ำเทียนขณะเขียนลาย เพราะถ้าน้ำเทียนหยดใส่ตรงจุดใดแล้วสีจะไม่ติด เวลาวาดเส้นเทียน ถ้าเส้นเทียนเริ่มเล็กลง และเป็นสีขุ่นแสดงว่าเทียนเริ่มแข็ง จะไม่ซึมเข้าเนื้อผ้า ให้รีบขูดออก แล้ววาดใหม่ ไม่เช่นนั้นเวลาลงสี สีจะซึมออกนอกขอบเทียน ขั้นที่ 4 ระบายสีลงผ้า ผสมสีตามอัตราส่วนเข้มมาก เข้มน้อย และสีแต่ละแบบ ระบายสีตามลาย ส่วนไหนจะให้สีกลมกลืนกันให้ใช้ปลายนิ้วไล้สีไป – มาให้กลมกลืนกันก่อนระบายสีควรระบายน้ำที่ผืนผ้าก่อน ถ้าผ้ามีน้ำแฉะมากเกินไปให้ซับด้วยกระดาษทิชชู เวลาจะระบายสี ให้ระบายจากส่วนริมก่อน หรือตามแนวลูกศรของลาย เพราะบางลายต้องการไล่สีจากเข้มไปหาอ่อน หรือส่วนขอบเข้าหาตรงกลางเสมอ ( การระบายน้ำบนผ้าก่อน เพื่อเวลาระบายสีจะได้ไม่เป็นคราบสีเข้มตรงขอบลาย )ระบายพื้น เมื่อเสร็จเรียบร้อยแล้ว ผึ่งให้สีแห้ง ขั้นที่ 5 ทาน้ำยากันสีตก ทาโซเดียมซิลิเกตให้ทั่วลายที่ลงสีไว้ ( ถ้าโซเดียมซิลิเกตข้นเกินไปให้ผสมน้ำได้เล็กน้อย แล้วคนให้เข้ากัน ) ผึ่งให้โซเดียมซิลิเกตแห้งหรือประมาณ 4 – 5 ชั่วโมง เวลาผึ่งผ้าเพื่อรอให้สีหรือโซเดียมซิลิเกตแห้ง ต้องผึ่งผ้าให้ราบกับพื้น อย่าตั้งขึ้นหรือตะแคงเป็นอันขาดเพราะสีจะไหลซึมเข้าหากัน ขั้นที่ 6 ละลายเทียนออก นำผ้าที่ลงโซเดียมซิลิเกตจนแห้งแล้วไปซักทำความสะอาดให้สีและโซเดียมซิลิเกตออก แล้วต้มให้เทียนออก ซักกับผงซักฟอก แล้วซักในน้ำเปล่าให้สะอาด นำไปผึ่ง รีดให้เรียบร้อย ขอขอบคุณบทความดีๆทางอาชีพ แหล่งที่มา : http://members.thai.net/handmake46/handmake01.htm